Özet: Orta Vadeli Program ve Ekonomik Gelişmeler
1. Orta Vadeli Programın Temel Amaçları ve Hedefleri
- Enflasyon: 2024’te %44, 2025’te %28,5, 2026’da %16, 2027’de %9, 2028’de %8 seviyelerine düşürülmesi hedefleniyor.
- Büyüme: 2024’te %3,3, 2025’te %3, 2026’da %3,1, 2027’de %4, 2028’de %5 oranında büyüme öngörülüyor.
- İşsizlik: 8,7’den 7,8’e düşürülmesi planlanıyor.
- Milli Gelir: 2028 sonunda yaklaşık 1,9 trilyon dolar, kişi başı milli gelir ise 21 bin dolar seviyesine ulaşması hedefleniyor.
- Dış Ticaret ve Cari Açık: 2025’te -%1,4, 2028’de -%1,0 civarında olması öngörülüyor.
2. Enflasyon ve Enflasyon Muhasebesinden Çıkış
- Enflasyon Düşüşü: 2023’te %30’lar civarında iken 2024’te %44, 2025’te %28,5, 2026’da %16, 2027’de %9, 2028’de %8 seviyelerine gerilemesi bekleniyor.
- Muhasebe Sistemi: Enflasyon muhasebesinden 2027 sonunda çıkılması planlanıyor. 2028’den itibaren nominal muhasebe kullanılacak.
- Gelişmeler: Enflasyonun 42 puanlık gerilemesi ve petrol fiyatlarındaki düşüşle enflasyonun kontrol altına alınması önemli rol oynuyor.
3. Makroekonomik Gelişmeler ve Yurt İçi Veriler
| Yıl |
Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (Milyar $) |
Kişi Başı Milli Gelir ($) |
İşsizlik Oranı (%) |
Enflasyon (%) |
Cari İşlemler Açığı ($ Milyar) |
| 2023 |
1.3 trilyon |
15,000 |
8.7 |
%30 |
-82 milyar |
| 2024 (tahmin) |
1.5-1.6 trilyon |
16,500-17,000 |
7.8 |
%44,4 |
-59,7 milyar |
| 2025 (tahmin) |
1.7 trilyon |
20,000-21,000 |
7.8 |
%28,5 |
-20,2 milyar |
| 2028 |
1.9 trilyon |
21,000+ |
7.8 |
%8 |
-1,0 milyar |
- Nüfus: 2024-2025’te 85,5 milyon, 2028’de 87 milyon üzerinde öngörülüyor.
- Rezerve: Hazine ve merkez bankası rezervleri tarihi zirve olan 178,5 milyar dolara ulaşmış durumda.
- Riskler: CDS risk primleri 700’den 267’ye gerilemiş, finansal istikrar artıyor.
4. Dış Piyasa ve Avrupa Bölgesi
- Dünya Büyümesi: 20 yıllık ortalama %3,7 iken 2024’te %3,3, 2025’te %3,0, 2026’da %3,1 seviyelerine gerileyecek.
- Avro Bölgesi: %0,9 büyüme öngörülüyor. Almanya ise %0,1 - %0,9 arasında büyüyecek.
- Potansiyel: Avrupa ve Almanya’nın büyüme hızları düşük kalırken, Türkiye ihracat ve büyüme açısından avantaj sağlayabilir.
| Bölge / Ülke |
2024 |
2025 |
2026 |
2027 |
2028 |
| Dünya |
3.3% |
3.0% |
3.1% |
– |
– |
| Avro Bölgesi |
0.9% |
1.0% |
1.2% |
– |
– |
| Almanya |
0.1% |
0.3% |
0.2% |
– |
– |
5. Sektörel ve Yatırım Potansiyeli
- Yüksek Potansiyelli Sektörler:
- Savunma Sanayi: Yatırım ve gelişmelerle öne çıkabilir.
- Enerji: Yenilenebilir enerji ve elektrikli araç şarj istasyonlarına odaklanılıyor.
- Turizm: 75 milyar dolar gelir beklentisi var, desteklenecek.
- Finans ve Sigorta: Katılım finansı ve emeklilik sektörleri büyüyecek.
- Lojistik ve Teknoloji: Kritik sektörler olarak öne çıkıyor.
6. Piyasa ve Yatırım Trendleri
- Borsa: Enflasyon ve ekonomik iyileşme ile rekor seviyeler öngörülüyor. Hisse senetleri güçlü bir yükseliş gösterebilir.
- Yabancı Yatırım: Yılın ilk 8 ayında toplam 2 milyar dolar giriş oldu.
- Riskler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Global ve iç siyasi riskler.
- Enerji fiyatlarındaki değişiklikler.
- Enflasyon ve faiz oranlarındaki hareketler.
Sonuç ve Tavsiyeler
- İç ve dış gelişmeleri yakından takip etmek önemli.
- Enflasyon ve büyüme hedeflerine ulaşmak için kararlı politikalar uygulanıyor.
- Yatırımda dikkat edilmesi gereken sektörler: savunma, enerji, turizm, fintech, lojistik.
- Gelecek 3-4 yıl için öngörülen büyüme ve enflasyon seviyeleri makroekonomik istikrar açısından olumlu sinyaller veriyor.
Not: Bu bilgiler, orta vadeli program tahminlerine dayalı olup, kesin sonuçlar değildir. Yatırım kararlarını dikkatle ve uzman görüşüyle değerlendirmek gerekir.