Borsada Kar Satışı Nedir? Ne Zaman Yapılır? Nasıl Anlarım?
1. Kar Satışının Tanımı ve Amacı
- Kar satışı, yükseliş sonrası elde edilen karın realize edilmesi amacıyla hisse veya yatırım aracının belirli seviyelerde satılmasıdır.
- Amaç: Düşme riskine karşı korunmak ve karı realize ederek nakit oluşturmak.
- Örnek: Hisse değeri ederine geldiğinde satış yapmak, hem riskleri azaltmak hem de karı güvence altına almak için kullanılır.
2. Kar Satışının Zamanlaması ve Nasıl Anlaşılır?
- Zamanlama: Hissenin değeri belli bir seviyeye geldiğinde veya çarpanlar (Fiyat/Kazanç oranları) sektör ortalamasına yaklaştığında yapılır.
- İşte dikkate alınacak maddeler:
| Madde | Açıklama | Örnek / Veri |
|---|---|---|
| a. Fiyat/Kazanç (FK) Çarpanı | Sektör ortalaması ve şirket FK’sı karşılaştırılır. | Ford Otomotiv FK: 6, sektör ortalaması: 8-10 |
| b. Endeks ve Hisse Getirisi | Hisse ve endeks getirileri karşılaştırılır. | 2 Haziran-27 Ağustos: endeks %30, Tüpraş %67 getiri |
| c. Bilanço ve Karlılık | Şirketin bilanço durumu ve büyüme oranları incelenir. | Tüpraş bilanço ve satışlarda toparlanma gösteriyor |
| d. Çarpanların Yükselişi | Çarpanlar sektör ve şirket ortalamasını aşıyorsa, kar realizasyonu düşünülür. | FK: 16 (daha yüksek), piyasa değeri pahalı gösterebilir |
| e. Değerleme ve İçsel Fiyat | İçsel fiyat belirlenir. Eğer piyasa fiyatı içsel değerin üzerinde ise satış düşünülebilir. | Analiz sonucu: 130 TL içsel fiyat, piyasa 150 TL ise satış uygun |
| f. Makro ve Konjonktürel Durum | Ekonomi ve sektör gelişmeleri dikkate alınır. | Faiz oranları, döviz kuru ve siyasi gelişmeler |
3. Kar Satışının Uygun Noktaları
- Elde edilen kar oranı: %50 veya daha fazla kar sağlandığında satış düşünülür.
- Fiyat seviyesi: Hisse, belirli direnç seviyelerine ulaşmış veya değerleme modeliyle içsel fiyatı aşmışsa.
- Çarpanlar ve sektörel ortalama: Sektör ortalamasının çok üzerinde ise, kar realizasyonu yapılabilir.
- Değerleme sonucu: Piyasa fiyatı, içsel değeri aşmışsa satış uygun görülür.
- Mevsimsel ve dönemsel analizler: Örneğin, şirket bilançoları veya makroekonomik göstergeler satış zamanını belirler.
4. Kar Satışını Etkileyen Temel Durumlar
-
Dış faktörler:
- Siyasi gelişmeler
- Faiz oranları değişiklikleri
- Döviz kuru hareketleri
- Ekonomik göstergeler ve makro durumlar
-
Şirket ve sektör performansı:
- Bilanço ve karlılık göstergeleri
- Çarpanların sektör ortalamasını aşması
- Fiyat ve değerleme seviyeleri
| Faktör | Açıklama | Örnek Durum |
|---|---|---|
| Endeks ve hisse getirisi | Sektör ve şirket karşılaştırması | Endeks %30, Tüpraş %67 kazanç |
| Çarpanlar | Piyasa ve sektör ortalaması | FK: 16, sektör: 8-10 |
| Değerleme | İçsel fiyat ve piyasa fiyatı | İçsel fiyat 130 TL, piyasa 150 TL |
| Makroekonomi | Faiz, dolar ve siyasi gelişmeler | Faiz indirimi, kur hareketleri |
5. Kar Satışında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Hisselerin değeri: Ederine geldiğinde veya piyasa değeri içsel değeri aşınca satış yapılmalı.
- Kar oranı: %50 veya üzeri kazanç sağlandığında satış tercih edilir.
- Duygusal kararlardan kaçınmak: Dipten alma ve tepeden satma hayali gerçekçi değildir.
- Süreç: Uzun vadede değil, mevsimsel ve dönemsel analizler ile zamanlama yapılmalı.
6. Sık Karşılaşılan Sorular ve Cevaplar
| Soru | Cevap |
|---|---|
| Neden bazı hisseleri satmalıyım? | Elde edilen kar belli seviyeye ulaşınca, riskleri azaltmak ve nakit yaratmak için. |
| Ne zaman satmalıyım? | Hisse değeri ederine geldiğinde veya çarpanlar sektör ortalamasını aşınca. |
| Neden her zaman dipten alma veya tepeden satış mümkün değil? | Çünkü piyasa hareketleri öngörülemez ve sürdürülebilir değil. Bu yüzden zamanlamada dikkatli olmak gerekir. |
| Hangi seviyelerde satış yapabilirim? | Fiyat ve değerleme analizi + sektör ve makro duruma göre karar verilir. Örneğin, %50 kar seviyesine ulaşınca. |
7. Sonuç ve Tavsiyeler
- Kar realizasyonu için piyasa ve şirket analizleri yapmalısınız.
- Zamanlama: Piyasa durumu ve temel göstergeleri dikkate alarak hareket edin.
- Duygusal kararlardan uzak durun: Sadece rasyonel ve analizlere dayalı kararlar alın.
- Uzun vadeli değil, mevsimsel ve dönemsel analizler ile hareket edin.
- Gelişmeleri ve güncel haberleri takip edin.
Özetle
- Kar satışı, belli seviyeye gelen kazancın güvence altına alınmasıdır.
- Zamanlaması, sektörel ve makro ekonomik göstergeler, çarpanlar ve içsel fiyat analizleri ile belirlenir.
- Duygusal kararlar yerine, analitik ve planlı hareket edilmelidir.
- Her yatırımda, piyasa koşulları ve şirket performansı düzenli takip edilmelidir.